Cad é an Dola Dreasachta d’Fheithiclí Astaíochtaí Ísle (LEVTI)?

Socraíodh cistithe don DTTAS i mBuiséad 2020 chun scéim chun dolaí laghdaithe a mhuirearú i dtaca le LEVanna, lena leathnófar amach Scéim an Dola Dreasachta d’Fheithiclí Leictreacha a bhí ann roimhe seo. Is leis an gClár Laghdaithe Astaíochtaí Carbóin a dhéanfar an Scéim LEV seo a mhaoiniú, agus é mar aidhm aici astaíochtaí iompair a laghdú agus earnáil iompair ísealcharbóin atá athléimneach ó thaobh aeráide de a bhaint amach faoi 2050. Is é Bonneagar Iompair Éireann (BIÉ) a dhéanfaidh an Scéim le dolaí a mhuirearú thar ceann an RITAS.

Tagraítear don Scéim mar ‘Scéim an Dola Dreasachta d’Fheithiclí Astaíochtaí Ísle (LEVTI)’.

Is éard atá sa Scéim ná fairsingiú ar Scéim an Dola Dreasachta d’Fheithiclí Leictreacha ar cuireadh tús leis i mí an Mheithimh 2018; agus rithfidh an scéim seo go dtí an 31 Nollaig 2022 (nó suas go huasmhéid de timpeall 50,000 LEVanna).

Tá uasteorainn de €1,500,000 curtha leis an méid a bhféadfar a leithdháileadh leis an Scéim in 2020. Déanfaidh an DTTAS cinneadh maidir leis an méid maoinithe a bheidh curtha leis an Scéim gach uile bhliain. Tá rialacha na Scéime agus na dreasachtaí / aisíocaíochtaí is infheidhme faoi réir athraithe, agus cinnfidh DTTAS na haisíocaíochtaí nua agus na téarmaí agus coinníollacha ábhartha roimh thosach na bliana féilire.

Conas a bhítear incháilithe leis an Scéim?

Chun páirt a ghlacadh sa Scéim, ní mór d’Úsáideoirí Dola Incháilithe na critéir seo a leanas a chomhlíonadh laistigh d’aon cheann amháin de na trí fho-chatagóir:

1.       Carranna Paisinéirí agus Feithiclí Earraí Éadroma;

2.       Beagfheithiclí Seirbhíse Poiblí Paisinéirí (SPSV); nó

3.       Fheithiclí Tromshaothair (HDV).

Féach ar Chuid 1.1, Cuid 2.1 agus Cuid 3.1 thíos chun tuilleadh sonraí a fháil.

Ní mór do gach aon Úsáideoir Dola Incháilithe i ngach aon cheann de na catagóirí seo na critéir seo thíos a chomhlíonadh:

• Beidh feidhm ag an Scéim LEVTI maidir leis an gcéad 50,000 feithicil incháilithe a gceadaítear iad don Scéim nó go dtí an dáta atá beartaithe leis a bheith tugtha chun críche, timpeall an 31 Nollaig 2022.
• Braitheann na haisíocaíochtaí scéime ar an suíomh bailithe dola, agus ar an am agus an lá a tharlaíonn an t-idirbheart dola, ar an gcineál d’fheithicle incháilithe (m.sh. BEV, PHEV, FCEV) agus ar an aicme (i.e. príobháideach, feithicil earraí éadroma, SPSV agus HDV) atá i gceist. Déan tagairt do Chuid III chun teacht ar na huaireanta seachbhuaice agus na buaicuaireanta mar atá sainmhínithe faoin Scéim, agus do Chuid IV chun na haisíocaíochtaí oiriúnacha a fheiceáil.
• Ní mór Soláthraí Clibe LEVTI atá ag glacadh páirte sa scéim an fheithicil incháilithe a chlárú agus a fhaomhadh don Scéim LEVTI.
• Ní mór do na feithiclí incháilithe Aonad Ar Bord (OBU) a bheith acu, den chineál a sholáthraíonn Soláthraí Clibe LEVTI. Ní féidir na feithiclí incháilithe a chlárú leis an Scéim LEVTI ach aon uair amháin, i.e. ní féidir an fheithicil incháilithe a chlárú le níos mó ná Soláthraí Clibe LEVTI amháin ag an am céanna.
• Caithfidh an fheithicil incháilithe a bheith cláraithe san AE nó sa Ríocht Aontaithe, agus fianaise a bheith ar fáil chun é sin a chruthú.

1.1   Carranna Paisinéirí LEV agus Feithiclí Earraí Éadroma:

Ní mór d'úsáideoirí dola incháilithe faoin gcatagóir seo na critéir seo a leanas a chomhlíonadh:

1. Feithicil incháilithe a bheith acu, mar shampla:

• Feithicil Leictreach arna Cumhachtú le Cadhnraí (BEV) Feithicil arna cumhachtú ag ceallra leictreach nach féidir é a luchtú agus a athluchtú ach amháin tríd é a phlugáil isteach i bpointe leictreach seachtrach.
• Feithicil Bhreosla-Chille Leictreach (FCEV): Feithicil arna cumhachtú ag cill breosla i dteannta le ceallra nó le holltoilleoir, chun mótar leictreach na feithicle a chur ar gluaiseacht.
• Feithicle Leictreach hibrideacha plugála (PHEV) a chuireann amach astaíochtaí CO2 de 80gm, nó níos lú ná sin, in aghaidh an km: Feithicil arna cumhachtú ag ceallra gur féidir é a luchtú agus a athluchtú tríd é a phlugáil isteach i bpointe leictreach seachtrach anuas ar a bheith in ann amhlaidh a dhéanamh leis an inneall nó gineadóir ar bord atá aige.

Beidh feithiclí earraí éadroma incháilithe faoin gcatagóir seo más rud é go gcomhlíonann siad na critéir thuas agus go bhfuil ollmheáchan deartha acu nach mó ná 3,500 cileagram.

• Níl gnáthfheithiclí hibrideacha clúdaithe sa scéim.

2. Glactar le gluaisrothair leictreacha sa Scéim.

2.1   Beagfheithiclí Seirbhíse Poiblí (SPSV)

Sa chatagóir SPSV (i.e. Tacsaithe, Hacnaithe agus Limisíní), tá na critéir don fheithicil incháilithe mar an gcéanna leis na rialacha le haghaidh Carranna LEV Paisinéirí agus Feithiclí Earraí Éadroma. Tá difríocht idir an aisíocaíocht atá ar fáil do SPSVanna, áfach, de réir mar atá luaite ag seo thíos.

3.1   Fheithiclí Tromshaothair (HDV)

Ní mór d'úsáideoirí dola incháilithe faoin gcatagóir seo na critéir seo a leanas a chomhlíonadh:

1. Caithfidh gur HDV í an fheithicil (i.e. feithicil nach mó í ná 3,500 kg). Baineann sé seo le trucailí, busanna agus cóistí.
2. Caithfidh gur ceann de na feithiclí ag seo a leanas atá ann:
   • Feithicil arna cumhachtú í leis an nGás Nádúrtha Comhbhrúite (GNC);
   • Feithicil arna cumhachtú leis an nGás Nádúrtha Leachtaithe (LNG);
   • Feithicil Bhreosla-Chille Leictreach (FCEV):
   • Feithicle Leictreach arna Cumhachtú le Cadhnraí; nó
   • Feithiclí Leictreacha Hibrideacha Plugála (PHEV);

• Níl gnáthfheithiclí hibrideacha clúdaithe sa scéim.

Cé mhéad is féidir liom a shábháil?

Braitheann na haisíocaíochtaí scéime ar an suíomh bailithe dola, agus ar an am agus an lá a tharlaíonn an idirbheart dola, ar an gcineál d’Fheithicle Incháilithe (i.e. BEV, PHEV, FCEV) agus ar an aicme (i.e. príobháideach, feithicil earraí éadroma, SPSV agus HDV) atá i gceist. Féach na táblaí thíos ina bhfuil na buaicuaireanta agus na huaireanta seachbhuaice léirithe, chomh maith le haisíocaíochtaí na scéime is infheidhme agus an Uasteorainn Aisíocaíochta in aghaidh na Bliana Féilire (an CBL san áireamh) mar atá sainmhínithe sa scéim.

Buaic Am sainithe

Tá gnáth-hibrideach agam cheana féin. An bhfuil sé sin incháilithe leis an scéim?

Ní áireofar gnáthfheithiclí hibrideacha sa scéim. Caithfidh gur Feithicle Leictreach arna Cumhachtú le Cadhnraí (BEV) nó Feithicle Leictreacha hibrideacha Plugála (PHEV) atá ann a chuireann amach astaíochtaí CO2 de 80gm, nó níos lú ná sin, in aghaidh an km.

Cathain a thosaíonn an scéim?

Is éard atá sa Scéim ná fairsingiú ar Scéim an Dola Dreasachta d’Fheithiclí Leictreacha ar cuireadh tús leis i mí an Mheithimh 2018; agus rithfidh an scéim seo go dtí an 31 Nollaig 2022 (nó suas go huasmhéid de thimpeall 50,000 LEVanna). Is féidir aisíocaíochtaí ar dolaí feithiclí a chur i bhfeidhm i ndáil le gach aon idirbheart dola a dhéantar tar éis an dáta tosaithe agus tar éis don fheithicil a bheith glactha agus cláraithe sa scéim.

Cathain a thagann deireadh leis an scéim?

Tá sé beartaithe go mbeidh an scéim i bhfeidhm go dtí an 31 Nollaig 2022. Mar sin féin, tá rialacha na Scéime agus na dreasachtaí / aisíocaíochtaí is infheidhme faoi réir athraithe, agus fógróidh DTTAS na haisíocaíochtaí nua agus na téarmaí agus coinníollacha ábhartha roimh thosach gach uile bhliana féilire.

Tuilleadh Eolas

• Is féidir na Soláthraithe Clibeanna atá ag glacadh páirte a aimsiú anseo
• Is féidir Téarmaí agus Coinníollacha na Scéime a fháil anseo
• Is féidir na Ceisteanna Coitianta a bhaineann leis an Scéim a fháil anseo
• Is féidir cóip den Bhileog Eolais maidir leis an LEVTI a fháil anseo
• Le haghaidh tuilleadh eolais ar Fheithiclí Leictreacha agus dreasachtaí um Fheithiclí Leictreacha eile in Éirinn, tabhair féach ar Údarás Fuinnimh Inmharthana na hÉireann.